Heritage Llangwm
Tapestry Siaradus Langum
St Jerome’s Church, The Green, Llangwm, Haverfordwest, SA62 4HX
Ar agor o 9:00am i 5:00pm, Pasg i Medi - Mynediad am ddim
Mae’r tapestry yn dweud hanes pentref Llangwm yn sir Benfro ac yn son am ddyfodiad yFfleminwyr i’r ardal yn yr ail ganrif ar ddeg. Mae’r tapestri yn rhan o gamp prosiect Hynafiaeth Llangwm, sy wedi talu am waith eang ar eglwys St Jerome yn y pentref ac dyma lle mae’r tapestry yn cael ei arddangos.
Pam Langum?
Does dim problem gyda’n sillafu ni! Mae’r pentre wedi cael nifer o enwau dros yblynyddoedd a dyma un ohonynt.
Cafodd y tapestry ei gynllunio gan Fran Evans, arlunydd lleol, gyda chymmorth plantysgol Bro Cleddau yn y pentre ac ysgol Hook. Rhoddwyd lluniau Fran ar chwech ddarn oddefnydd ac yna eu gosod mewn chwech ffram bren wedi eu creu yn arbennig i’r gwaith.
Dros Haf ac Hydref 2016 cafodd y chwech darn unigryw eu gwnio gan bobl leol. Dyma’rtro cyntaf I rai ohonynt feddwl am wnio unrhyw beth. (Roedd yr amser yma yn gyfle ambaned a sgwrs hefyd wrth gwrs!) Ar ol gorffen y gwaith cafodd y chwe darn au gwnio ynun ac yn ei gyfanrwydd mae’r gwaith yn mesur 5 medr.
Goruchwyliwyd y gwaith gan Y Parchedig Andrew Johnson, sy ei hun yn ficer lleol achefyd yn Feistr Gwehydd.
Dywedodd Andrew “Roeddwn yn ddigalon braidd I gychwyn trwy feddwl am faint yprosiect, a’r ffaith bod y gwaith fel hyn yn newydd i’r mwyafrif o’r cyfranogwyr. Ond ynawr wrth edrych yn ol dwi’n hapus iawn ac yn falch ein bod wedi creu gwaith morddeheuig yn llawn bywyd a hynodrwydd.”
Y Story
1
Mae’r hanes yn dechrau yn 1066 gyda ‘r frenhines Mathilde, gwraig Ffleminaidd Williamy Concwerwr,
yn ffarwelio a’i gwr wrth iddo gychwyn ar draws y Sianel.
2
Daeth y Ffleminwyr, wedi eu hanfon gan Henry I i orestyn y Cymru, i ymuno a’rNormaniaid yng Nghymru. Cafodd Godbert y Ffleminwr ei eni yn 1096 ym Mhenfro, acedruchir arno fe fel sylfaenydd y Pentre yma yn Llangwm. Yn ddiweddarach, cymerodd eideulu yr enw de la Roche.
3
Adeiladwyd eglwys St Jerome yn 1185. Mae delwau y tu mewn i’r eglwys yn coffaudisgynyddion Godbert, Robert de la Roche a mamgu Robert, Margaret.
4
Roedd angen lle cysurus ar y Ffleminwyr I fyw, felly adeiladwyd maenordy ar bwyspentref Llangwm.
5
Yn 1315, priododd Syr David Roche, un o ddisgynyddion Godbert, a Arglwyddes Johanna,o linarch arall o’r teulu, yn eglwys St Jerome.
6
Yn 1382 bu farw Margaret, aeres olaf y teulu, yn fuan ar ol priodi Syr Roger de Clarendon.
Roedd e yn gysylltiedig a chynllun yn erbyn y brenin a cafodd ei grogi yn 1402.
Y Ffilm
